ประชุมคณะกรรมการบริหารศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล ครั้งที่ 1 ประจำปีงบประมาณ 2563
วันที่ 15 มกราคม 2563 ระหว่างเวลา 08.00 – 13.00 น. ณ ห้องเจ้าพระยา หอประชุมกองทัพเรือ พลเรือเอก ลือชัย รุดดิษฐ์ ผู้บัญชาการทหารเรือ ในฐานะ รองผู้อำนวยการศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการบริหารศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล ครั้งที่ 1 ประจำปีงบประมาณ 2563
การประชุมคณะกรรมการบริหารศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล ครั้งที่ 1 ประจำปีงบประมาณ 2563 มีวัตถุประสงค์เพื่อให้คณะกรรมการฯ ได้รับทราบสถานการณ์ทางทะเล ความก้าวหน้าในการจัดทำร่างอนุบัญญัติแผนประจำปีราชการประจำปีงบประมาณ 2563 และพิจารณาการจัดทำงบประมาณและแผนปฏิบัติราชการ ประจำปีงบประมาณ 2564
ตลอดจนพิจารณาร่างอนุบัญญัติที่อยู่ในอำนาจพิจารณาของคณะกรรมการบริหารศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล ประกอบพิจารณาพระราชบัญญัติการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล พ.ศ.2562 ตามที่คณะอนุกรรมการจัดทำ อนุบัญญัติฯนำเสนอ เพื่อเป็นการขับเคลื่อนกลไกของศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล ให้มีความพร้อมในการปฏิบัติงานร่วมกันระหว่างหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมทางทะเล ภายใต้พระราชบัญญัติการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล 2562 ตลอดจนอำนวยการและประสานงาน ในการจัดการกับภัยคุกคามและปัญหาความมั่นคงทางทะเล ตามโครงสร้างใหม่ของศูนย์อำนวยการรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล
ประเทศไทยมีภูมิรัฐศาสตร์ที่โดดเด่น อยู่ระหว่าง 2 มหาสมุทร เป็นพื้นที่กลางอนุภูมิภาคอินโดจีนและอาเซียน โดยในห้วง 2-3 ทศวรรษที่ผ่านมา การพัฒนาทางเศรษฐกิจ นวัตกรรมทางการค้าและการตลาด ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี นวัตกรรมการสำรวจและการผลิต ได้สร้างแรงผลักดันและแรงบันดาลใจให้มีการขยายตัวของกิจกรรมที่แสวงประโยชน์จากทะเลมากขึ้น โดยที่ระเบียบและมาตรการควบคุมของไทยยังไม่เข้มแข็งเพียงพอ ที่จะกำกับให้การแสวงประโยชน์เหล่านั้นอยู่ในขอบเขต ที่ไม่สร้างความเสียหายให้แก่ทะเล ผลการศึกษาระบุว่าผลประโยชน์ทางทะเลของไทยนั้น มีมูลค่าสูงถึง 24 ล้านล้านบาท แรงผลักดันต่างๆ ได้นำไปสู่การขยายตัวของกิจกรรมทางทะเลจำนวนมาก อาทิ
การสำรวจและผลิตปิโตรเลียม การประมง การค้า การขนส่ง การท่องเที่ยวและสันทนาการ การอนุรักษ์ทรัพยากร เป็นต้น เพื่อสร้างผลประโยชน์จากทะเล แต่ขาดมาตรการควบคุม ติดตาม ตรวจสอบ และกำกับดูแลที่เพียงพอได้นำไปสู่ปัญหาในประเด็นต่างๆ อาทิ การสูญเสียพื้นที่ชายฝั่ง ทรัพยากรธรรมชาติทางทะเลและชายฝั่ง การทำประมงผิดกฎหมาย การหลบหนีเข้าเมือง การใช้แรงงานผิดกฎหมาย การค้ามนุษย์ การลักลอบขนส่งสิ่งผิดกฎหมาย เป็นต้น นอกจากนี้ ยังมีประเด็นที่แม้มีความน่าจะเป็นน้อย หรือมีจำนวนเหตุการณ์ไม่มากนัก แต่จะมีผลกระทบรุนแรง อาทิ การปล้นเรือในทะเล การก่อการร้าย และอุบัติภัยทางทะเล
ศรชล. ได้พัฒนากลไกเฝ้าระวังและตอบสนองที่ทันเหตุการณ์ มีเป้าหมายเพื่อจำกัด ควบคุมผลกระทบ และพลิกสถานการณ์ให้กลับสู่ภาวะปกติโดยเร็วที่สุด โดยต้องมีการตระเตรียมความพร้อมอย่างต่อเนื่อง ด้วยการวางพื้นฐานการปกป้องผลประโยชน์ของชาติทางทะเลจากภัยคุกคามทุกรูปแบบ และสร้างความสามารถที่จะเผชิญความท้าทายต่างๆ อาทิ การสร้างความร่วมมือกับองค์กรทั้งใน และต่างประเทศ การบูรณาการกลไกของรัฐที่เกี่ยวข้อง และการสร้างขีดความสามารถของ ศรชล. ให้ทำงานข้ามเส้นแบ่งเขตอำนาจรัฐที่ได้ผลโดยเร็ว ที่สำคัญ คือ การผนึก ผสาน และจัดระเบียบกลไกการใช้อำนาจรัฐให้ได้ผลสูงสุด
การดำเนินการเพื่อรักษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเลที่มองเห็นเป็นรูปธรรมแล้ว ศรชล. ยังต้องมีความคิดริเริ่มที่จะปิดช่องว่างบริเวณรอยต่อระหว่างดินแดนภายในซึ่งรัฐมีอำนาจเต็มกับเขตทางทะเลซึ่งอำนาจรัฐถูกลดทอนลงไปตามลำดับ รวมถึงการสร้างความร่วมมือกับต่างประเทศเพื่อเป็นกรอบในการแสวงหาผลประโยชน์ในพื้นที่ขององค์การจัดการประมงตามภูมิภาคต่างๆ (Regional Fishing Management Organization: RFMO) และพื้นที่นอกเขตอำนาจรัฐ (area beyond national jurisdiction: ABNJ) ที่กฎหมายทะเลวางหลักการไว้ให้รัฐสามารถร่วมกันแสวงประโยชน์ภายใต้กติกาของ International Seabed Authority (ISA) ได้อีกด้วย
ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 ศรชล. ได้เตรียมแผนงานหลักในการพัฒนาขีดความสามารถ โดยแผนงานการพัฒนาขีดความสามารถของ ศรชล. ในระยะเริ่มต้น ประกอบด้วย
1. การจัดหาระบบควบคุมบังคับบัญชา และสื่อสาร เพื่อเพิ่มความสามารถในการเฝ้าระวัง ติดตาม ตรวจสอบ และบริหารสถานการณ์ทางทะเล ครอบคลุมพันธกิจการควบคุมบังคับบัญชา การสื่อสาร การแบ่งปันข้อมูลข่าวสารระหว่าง ศรชล. และหน่วยในข่ายงาน
2. การสร้างอาคารกองบัญชาการ ศรชล. ในพื้นที่กองบัญชาการกองทัพเรือ เพื่อความเป็นเอกภาพในการควบคุมบังคับบัญชา และการติดตามสถานการณ์ทางทะเล ซึ่งปัจจุบัน ได้ออกแบบเสร็จแล้ว อยู่ในขั้นเตรียมการจัดซื้อ/จัดจ้างโดยคาดว่าจะได้รับงบประมาณสนับสนุนในวงเงิน 900 ล้านบาท
3. การจัดหาระบบหรือบริการข้อมูลสำหรับการติดตามเรือในทะเล สนับสนุนการสังเคราะห์ประเด็นปัญหา และการแสวงข้อตกลงใจในการบริหารสถานการณ์ทะเล
ศรชล. ดำเนินงานเพื่อไปสู่เป้าหมายวิสัยทัศน์ คือ “Maritime Security Excellence for the Safe, Secure, and Sustainable Sea” โดยเริ่มจากปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 เป็นต้นไป
